Çeşitli Sıcaklık Durumlarına İşlemcinin Tepkisi

Çeşitli Sıcaklık Durumlarına İşlemcinin Tepkisi



İşlemcilerin yüksek ısı problemiyle oldukça uzun bir mazisi var. İşlemciler ilk kez
Gigahertz sınırını geçtikleri zaman, yonganın üzerinde oluşan ısının
yeterince dağıtılabilmesi için büyük ısı dağıtıcılarına ve güçlü
fanlara ihtiyaç duyuluyordu. Hatta Intel Pentium 3 gibi ürünler aşırı
ısındıkları zaman önemli ölçüde zarar görürlerken, bir Athlon 1200,
soğutucusu çıkarıldığı zaman birkaç dakika içinde yanabiliyordu. Daha
sonra ortaya Pentium 4 çıktı ve sorunlar yavaş yavaş azalmaya başladı
çünkü bu işlemci aşırı ısındığı zaman saat hızını kendi kendine düşürüp
ısıyı sınır seviyede tutabiliyordu. Bunun yanında günümüzde enerji
verimliliği çok yüksek seviyelere çıktığı ve işlemciler birçok koruyucu
özellikle beraber geldikleri halde yüksek ısı hâlâ ciddi bir problem.
Harcanan watt başına başarım tartışmaları devam ededursun, insanlar
genellikle güncel işlemcilerin artık böyle sorunlarının olmadığına
inanıyorlar fakat gerçekçi olmak gerekirse kazın ayağı öyle değil.

Şu ana kadar zor dönemlerden geçen bir tek AMD değil: Neredeyse tam üç
sene önce Intel, Pentium 4 işlemci ailesiyle "kendi karanlığında"
boğulmaya mahkûm olmuştu. Bu işlemciler son dönemlerde 4 GHz saat
hızını görmüştü fakat yaydıkları ısı aşırı derecede yüksekti. Üstelik
böyle rekor cinsten hızlarda çalışmalarına rağmen AMD Athlon 64 işlemci
ailesini de alt edemiyorlardı. Kasım 2004'de yayınladığımız bir makalede[/b][/url]
3.6 GHz'lik Pentium 4 560 kendi ısıl sınırına o kadar yakındı ki
işlemci standart soğutucuyla çalıştırıldığı zaman hızını kendiliğinden
düşürerek kendini güvenli bölgeye alıyordu.


Günümüzde durum nedir peki? Eğer fan bozulur veya çıkartılırsa yine fiilen
ölürler mi? AMD ve Intel'in enerji verimliliği iddialarına bakacak
olursak, ısı artık eskisi kadar bir sorun teşkil etmiyor. Yoksa
edebilir mi?

Bugün satın alabileceğiniz her işlemci bir ya da daha fazla sayıda sıcaklık
algılayıcısıbulundururlar. Böylece aşırı ısınmaya karşı önlemlerini
hemen alırlar. Bu önlemler arasında ısı dağıtımını arttıran bir takım
işlemci özellikleri olabileceği gibi işlemcinin üzerinde çalıştığı
platform tarafından karmaşık güç tasarrufu kiplerinin daha uygun
ayarlanması amacıyla yapılan değişiklikler de bulunabilir.

AMD ve Intel'den ucuz ve pahalı işlemciler seçip onları fanın bozuk olma
durumunu canlandırmak üzere sadece üzerlerindeki ısı dağıtıcıları
(heatsink) ile soğutmaya kalkıştık. Bunu yaparak Intel ve AMD arasında
hâlâ somut bir farkın olduğunu da öğrenmiş olduk.